Op 30 juni jl. zocht APMT MVII de pers met de mededeling dat de aandeelhouder bereid was de terminal uit te breiden. Dat was wel een aankondiging met een heel grote MITS. Want deze bereidheid van de aandeelhouder is niet onvoorwaardelijk.

Op 5 juli jl. zaten vakbonden met het management om de tafel en hadden we de gelegenheid verder door te praten over de mededeling aan het personeel en over het persbericht dat was verspreid.
Als we samenvatten wat er in die bijeenkomst door het management is gezegd, komt het hier op neer:

Fase B en andere fases

• Dat APMT MVII niet voor 1 juli 2021 de uitbreiding van fase B heeft afgeroepen heeft tot gevolg dat APMT het eerste recht op de uitbreiding met fase C en D verliest. Het kan dus zijn dat die stukken Maasvlakte (fase C en D) later aan andere partijen worden verhuurd. APMT MVII voert hierover het gesprek met het Havenbedrijf om dit te voorkomen.
• Fase B zal alsnog in de eerste helft van 2022 afgeroepen moeten worden om begin 2026 operationeel te kunnen zijn.

Plan nodig

• De aandeelhouder wil tot opluchting van het management best (een half miljard euro) investeren in fase B, maar stelt als voorwaarde dat er een plan komt voor het verhogen van de productiviteit en het verlagen van de kosten.
• Er zijn door de aandeelhouder geen harde targets gegeven voor hoeveel kostenbesparing en hoeveel productiviteitsstijging precies wanneer bereikt moet worden. Daarover wordt nog overlegd.

Analyse van het management van de huidige problemen

• Het management ziet een aantal oorzaken voor het feit dat de terminal tussen de opening in 2014 en vandaag de dag (2021) nog niet winstgevend is geworden.
  1. De terminal is te klein voor de volumes die nu worden aangeleverd. Er is te weinig ruimte om bijvoorbeeld twee grotere los-calls na elkaar op een efficiënte manier af te handelen.
  2. Grote delen van het proces zijn geautomatiseerd, maar er gebeuren ook nog dingen handmatig. Dat gaat ten koste van de efficiency.
  3. Sommige processen zijn “gewoon niet efficiënt ingericht”.
  4. De IT-stabiliteit en de stabiliteit van equipment lieten te wensen over (er ging te veel stuk).
  5. Sommige cruciale dingen (werkzaamheden op het snijvlak van operatie, onderhoud en IT) zijn uitbesteed aan derden (kostenverhogend), terwijl APMT MVII die beter in eigen huis had kunnen organiseren.

Zelfde aantal mensen volgens APMT MVII

• Voor het plan dat er nu moet komen heeft APMT MVII als uitgangspunt gekozen dat op de terminal na uitbreiding met fase B hetzelfde aantal mensen werkzaam is als het huidige aantal. Dat wil dus zeggen dat de uitbreiding niet voor meer werkgelegenheid zal zorgen. Volgens het management komen de omzet en de kosten hierdoor beter in balans.
• Om dit te bereiken, heeft APMT MVII een aantal ideeën (maar nog geen plan). Die ideeën zijn:
  1. Er moeten functies worden samengevoegd. De inzet blijft sowieso om zoveel mogelijk ATO’s te creëren. Aan welke andere samen te voegen functies APMT MVII denkt, is onduidelijk. Hierdoor ontstaan er mogelijk nieuwe functies, maar het is ook niet uitgesloten dat er functies zullen verdwijnen
  2. Er moet gekeken worden naar het uitbesteden van werkzaamheden. Binnen Maersk is al sprake van zogenoemde “centraliserings-initiatieven”, waardoor werkzaamheden voor verschillende dochterondernemingen op één centrale locatie worden verricht.
  3. Er moet meer geautomatiseerd worden. Daar waar activiteiten handmatig plaatsvinden, moet bekeken worden of er automatisering voor in de plaats kan komen.

De ondernemingsraad als gesprekspartner

• Het management APMT MVII wil bovenstaande ideeën samen met de ondernemingsraad uitwerken. Een werkgroep met OR-leden en vertegenwoordiging van het management gaat hiermee aan de slag. De vakbonden komen wat APMT MVII betreft in beeld als de plannen sociale gevolgen hebben voor de werknemers.

Boventalligheid niet uitgesloten

• APMT MVII sluit niet uit dat door het vervallen van functies mensen moeten worden herplaatst of omgeschoold. Daar waar dat niet kan, worden mensen boventallig. Er is nog geen enkel beeld van het aantal mensen waarvoor dat zou kunnen gelden.
• APMT MVII wil zich vanzelfsprekend houden aan de wet, de cao en andere bestaande afspraken. Daarnaast verstaat APMT MVII onder zorgvuldigheid dat bij het nadenken over hoe dingen efficiënter kunnen ook rekening gehouden wordt met mogelijkheden om ouderenbeleid vorm te geven en ervoor te zorgen dat werknemers die vanwege fysieke of mentale klachten in hun eigen functie niet meekunnen, toch een plaats te geven in de organisatie.

Voorlopige conclusie

De belangrijkste constatering op basis van dit overleg is dat er bij het management wel veel ideeën zijn, maar dat er nog geen plan is. De mededeling aan het personeel en het persbericht wekten echter de suggestie dat er al veel meer is uitgeknobbeld. Welke consequenties voor werknemers verbonden zijn aan een plan dat aan het eind van het jaar wel gereed moet zijn, is nog onmogelijk te zeggen.
Vakbonden hebben geadviseerd niet alleen de ondernemingsraad te betrekken bij de plannenmakerij, maar ook mensen van de werkvloer. Als het over efficiency en productiviteit gaat, weten zij immers als geen ander waar in de praktijk iets te verbeteren valt en wat in elk geval niet gaat werken. Uiteraard kunnen vakbonden een rol spelen om dat geluid van de werkvloer te laten horen, door hun leden naar voren te schuiven voor het overleg. Het kan volgens vakbonden niet zo zijn dat met de gerechtvaardigde belangen van de mensen die APMT MVII tot een succes moeten maken, in de plannen geen rekening wordt gehouden. Welk plan er ook op tafel komt, vakbonden gaan in de eerste plaats voor behoud van werkgelegenheid, maar willen ook voorkómen dat werknemers zich straks in ongezonde bochten moeten wringen om aan de wensen van de aandeelhouder te voldoen. Aantasting van de arbeidsvoorwaarden is dan ook niet aan de orde; dat de aandeelhouder de kosten en de productiviteit van de terminal vindt tegenvallen, is de werknemers niet aan te wrijven. Verder sluiten wij niet uit dat er toch flink wat mensen extra nodig zullen zijn om het werk op een twee keer zo grote terminal gedaan te krijgen.
Vakbonden hebben tijdens het overleg meermaals hun zorgen geuit over de tijdsdruk die er nu ligt om voor het einde van het jaar met een plan te komen waar alle partijen zich in kunnen vinden. De tijd zal echter uitwijzen of deze ambitie van APMT MVII haalbaar is.

Joost van der Lecq, FNV Havens

Hanane Chikhi, CNV Vakmensen